Karbon Ayaq İzi Nədir və Necə Hesablanır?

Karbon Ayaq İzi Nədir?

Karbon ayaq izi, bir şəxsin, təşkilatın, məhsulun və ya fəaliyyətin səbəb olduğu istixana qazlarının (əsasən karbon dioksid, CO2) ümumi miqdarını təmsil edir. Bu iz, fosil yanacaqlarının yanması nəticəsində yaranan karbon dioksid və digər istixana qazlarının atmosferə buraxılması ilə ölçülür. Karbon ayaq izi, ətraf mühitə təsirin ölçülməsi və azaldılması üçün vacib bir göstəricidir.

Karbon Ayaq İzini Hesablamaq

Karbon ayaq izini hesablamaq üçün müxtəlif metodlar və alətlər mövcuddur. Aşağıda fərdi və təşkilati səviyyədə karbon ayaq izini hesablamaq üçün əsas addımları tapa bilərsiniz:

1. Fərdi Karbon Ayaq İzi

Fərdi karbon ayaq izini hesablamaq üçün aşağıdakı sahələrdəki fəaliyyətlərinizin yaratdığı karbon emissiyalarını toplamalısınız:

• Enerji İstifadəsi: Evdə istifadə olunan elektrik, qaz və digər enerji mənbələri.
• Nəqliyyat: Avtomobil, təyyarə, avtobus və digər nəqliyyat vasitələri ilə səyahət.
• Qida: İstehlak etdiyiniz qida məhsullarının istehsalı və daşınması ilə əlaqəli emissiyalar.
• İstehlak Məhsulları: Geyim, elektronika və digər istehlak məhsullarının istehsalı və daşınması.

Hesablama Metodu:

1. Enerji İstifadəsi: İllik elektrik və qaz istehlakınızı (kWh və ya m³) enerji təminatçınızın fakturalarından alın və bunu karbon emissiya faktorları ilə çarpın. Məsələn, 1 kWh elektrik enerjisi üçün müəyyən bir miqdar CO2 emissiyası nəzərdə tutula bilər.
   • Formula: I˙llik Elektrik I˙stifadəsi (kWh)×CO2 Emissiya Faktoru (kg CO2/kWh)\text{İllik Elektrik İstifadəsi (kWh)} \times \text{CO2 Emissiya Faktoru (kg CO2/kWh)}I˙llik Elektrik I˙stifadəsi (kWh)×CO2 Emissiya Faktoru (kg CO2/kWh)
2. Nəqliyyat: İllik avtomobil kilometrini (və ya yanacaq istehlakını), təyyarə ilə uçuş məsafəsini və digər nəqliyyat vasitələrinin istifadə məlumatlarını toplayın və uyğun CO2 emissiya faktorları ilə çarpın.
   • Formula: Səyahət Edilən Məsafə (km)×Nəqliyyat Vasitəsi u¨c¸u¨n CO2 Emissiya Faktoru (kg CO2/km)\text{Səyahət Edilən Məsafə (km)} \times \text{Nəqliyyat Vasitəsi üçün CO2 Emissiya Faktoru (kg CO2/km)}Səyahət Edilən Məsafə (km)×Nəqliyyat Vasitəsi u¨c¸​u¨n CO2 Emissiya Faktoru (kg CO2/km)
3. Qida və İstehlak Məhsulları: Qida və digər məhsulların illik istehlakını müəyyən edin və hər bir məhsulun istehsalı üçün yaranan ortalama karbon emissiya faktorlarını tətbiq edin.

2. Təşkilati Karbon Ayaq İzi

Təşkilatlar üçün karbon ayaq izini hesablamaq daha geniş və kompleks bir prosesdir. Bunun üçün aşağıdakı mərhələləri izləmək olar:

• İlkin Məlumatların Toplanması: Enerji istehlakı, nəqliyyat, atıkların idarə olunması və istehsalat prosesləri ilə bağlı məlumatları toplayın.
• Emissiya Faktorlarının Tətbiqi: Toplanan məlumatları uyğun emissiya faktorları ilə çarpın. Bu faktorlar, hər bir fəaliyyətin səbəb olduğu ortalama karbon emissiyasını göstərir.
• Hesabat: Nəticələri bir araya gətirin və təşkilatın ümumi karbon ayaq izini hesabatlaşdırın.

Hesablama Metodu:

1. Enerji İstifadəsi: İllik elektrik və yanacaq istehlakını müəyyən edin və uyğun CO2 emissiya faktorlarını tətbiq edin.
   • Formula: I˙llik Enerji I˙stifadəsi (kWh və ya m³)×CO2 Emissiya Faktoru (kg CO2/kWh və ya m³)\text{İllik Enerji İstifadəsi (kWh və ya m³)} \times \text{CO2 Emissiya Faktoru (kg CO2/kWh və ya m³)}I˙llik Enerji I˙stifadəsi (kWh və ya m³)×CO2 Emissiya Faktoru (kg CO2/kWh və ya m³)
2. Nəqliyyat: İşçilərin səyahətləri, nəqliyyat vasitələrinin istifadə məlumatları və mal daşınmasını toplayın və uyğun CO2 emissiya faktorları ilə çarpın.
   • Formula: Səyahət Edilən Məsafə və ya I˙stifadə Edilən Yanacaq×CO2 Emissiya Faktoru\text{Səyahət Edilən Məsafə və ya İstifadə Edilən Yanacaq} \times \text{CO2 Emissiya Faktoru}Səyahət Edilən Məsafə və ya I˙stifadə Edilən Yanacaq×CO2 Emissiya Faktoru
3. Atık İdarəetməsi: İllik atık həcmini və atıkların emalı prosesindən yaranan karbon emissiyasını hesablayın.
   • Formula: I˙llik Atık Həcmi×CO2 Emissiya Faktoru\text{İllik Atık Həcmi} \times \text{CO2 Emissiya Faktoru}I˙llik Atık Həcmi×CO2 Emissiya Faktoru

Azərbaycanda Keçiriləcək COP 29

COP Nədir?

COP (Conference of the Parties), Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişiklikləri üzrə Çərçivə Konvensiyasının (UNFCCC) tərəflər konfransı deməkdir. Bu konfrans, iqlim dəyişiklikləri ilə mübarizə, istixana qazlarının azaldılması və ətraf mühitin qorunması məqsədi ilə ölkələrin bir araya gəldiyi ən böyük beynəlxalq toplantıdır. Hər il fərqli bir ölkədə keçirilən COP konfransı, dünya miqyasında əhəmiyyətli qərarların qəbul edildiyi və iqlim siyasətlərinin müəyyənləşdirildiyi əsas platformadır.

COP 29 Azərbaycanda

COP 29 konfransı 2024-cü ildə Azərbaycanda keçiriləcək. Bu konfrans, Azərbaycanın iqlim dəyişiklikləri ilə mübarizə sahəsində beynəlxalq səviyyədə daha fəal rol oynamağa hazır olduğunu göstərir.

Əsas Mövzular:

• İqlim Dəyişiklikləri ilə Mübarizə: İstixana qazlarının azaldılması və bərpa olunan enerji mənbələrinə keçidin sürətləndirilməsi.
• Adaptasiya Strategiyaları: İqlim dəyişikliyinə uyğunlaşma tədbirlərinin müzakirəsi və tətbiqi.
• Maliyyə və Dəstək: İnkişaf etməkdə olan ölkələr üçün maliyyə dəstəyi və texniki yardım.
• Texnologiya Transferi: Ətraf mühitin qorunması və iqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizə üçün yeni texnologiyaların paylaşılması.

Azərbaycana Təsiri:

• Beynəlxalq Diqqət: Konfransın Azərbaycanda keçirilməsi, ölkənin ekoloji problemlərə və iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizəyə verdiyi əhəmiyyətin beynəlxalq miqyasda tanınmasına imkan yaradacaq.
• İnvestisiyalar və Layihələr: Bərpa olunan enerji layihələri və ekoloji təşəbbüslər üçün yeni investisiya imkanlarının yaranması.
• Təcrübə Mübadiləsi: Ölkələr arasında bilik və təcrübə mübadiləsi, yerli ekoloji strategiyaların təkmilləşdirilməsi üçün faydalı olacaq.

İrşad Elektronik

İrşad Elektronik, Azərbaycanda fəaliyyət göstərən ən böyük elektronika mağazalar şəbəkəsindən biridir. Şirkət, müştərilərə geniş çeşiddə elektronika məhsulları təqdim etməklə yanaşı, yüksək keyfiyyətli xidmət və sərfəli qiymətlər təklif edir.

Əsas Məhsullar:

• Mobil Telefonlar: Ən son model smartfonlar, planşetlər və aksessuarlar.
• Məişət Texnikası: Soyuducular, paltaryuyan maşınlar, elektrik sobaları və s.
• İT və Ofis Avadanlıqları: Noutbuklar, printerlər, monitorlar və digər ofis avadanlıqları.
• Audio və Video Texnikası: Televizorlar, ev kinoteatr sistemləri və səs sistemləri.

İrşad Elektronika və Davamlılıq

İrşad Elektronika, ekoloji məsuliyyət və davamlı inkişaf prinsiplərini əsas götürərək fəaliyyət göstərir. COP 29-un Azərbaycanda keçirilməsi ilə birlikdə, İrşad Elektronika aşağıdakı sahələrdə daha da aktiv rol oynaya bilər:

1. Enerji Səmərəliliyi və Bərpa Olunan Enerji Məhsulları:

• Müştərilərə enerji səmərəli məişət texnikası və cihazlar təqdim edərək onların enerji istehlakını azaltmağa kömək edir.
• Bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadə edən məhsulların (məsələn, günəş panelləri, enerji səmərəli LED işıqlar) satışını artırmaq.

2. Elektronika Tullantılarının İdarə Edilməsi:

• Köhnə və istifadə olunmayan elektronika məhsullarının təkrar emalı və ya təhlükəsiz şəkildə atılması üçün xüsusi proqramlar təşkil etmək.
• Müştəriləri köhnə cihazlarını geri qaytarmağa təşviq edən kampaniyalar həyata keçirmək.

3. Yaşıl Texnologiyalar və İnnovasiyalar:

• Ekoloji cəhətdən təmiz texnologiyaların inkişafını dəstəkləmək və bu sahədə yeni məhsullar təqdim etmək.
• İqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizəyə yönəlmiş innovativ həlləri tətbiq etmək.

Kreditlə Almaq İmkanı

İrşad mağazası, müştərilərinə müxtəlif məhsulları kreditlə alma imkanı təqdim edir. Bu imkan, müştərilərin öz büdcələrinə uyğun şəkildə ödəniş etmələrinə və istədikləri məhsulları dərhal əldə etmələrinə kömək edir.

Nəticə

Karbon ayaq izi, şəxslərin və təşkilatların ətraf mühitə təsirini ölçmək və azaltmaq üçün vacib bir göstəricidir. Fərdi səviyyədə enerji istifadəsi, nəqliyyat, qida və istehlak məhsulları kimi sahələrdəki fəaliyyətlərimizi nəzərə alaraq karbon ayaq izimizi hesablaya bilərik. Təşkilatlar isə enerji istehlakı, nəqliyyat, atıkların idarə olunması və istehsalat proseslərini analiz edərək karbon ayaq izlərini hesablaya bilərlər. Bu hesablamalar, ətraf mühitə təsirimizi azaltmaq üçün atılacaq addımları müəyyənləşdirməkdə bizə kömək edir.

Azərbaycanın ev sahibliyi edəcəyi COP 29 konfransı, ölkənin iqlim dəyişiklikləri ilə mübarizə sahəsində beynəlxalq səviyyədə daha fəal rol oynamağa hazır olduğunu göstərir. Bu konfrans, Azərbaycan üçün yeni ekoloji və iqtisadi imkanlar yarada bilər. İrşad Elektronika isə, müştərilərinə geniş çeşiddə elektronika məhsulları və kreditlə alma imkanları təqdim edərək, onların həyatını daha rahat və texnoloji cəhətdən zənginləşdirir. COP 29 konfransı ilə birlikdə İrşad Elektronika, davamlılıq və ekoloji məsuliyyət sahəsində də mühüm addımlar ata bilər.